رویکرد های پیشگیرانه از زخم بستر؛ مرور سیستماتیک

سعید باباجانی*١- علی مرادی ١ - دکتر عباس عبادی٢

١-دانشجوی کارشناسی ارشد مراقبت های ویژه دانشکده پرستاری

٢-دکترای تخصصی پرستاری-عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری ...

چکیده

مقدمه: زخم های فشاری مشکل بالقوه ای در بیماران بی حرکت به خصوص بیماران مراقبت های ویژه است که باعث عوارض جسمی، روانی، اقتصادی بسیاری شده و حتی می تواند منجر به دعاوی قضایی گردد. از اینرو توجه به ریسک فاکتورهای زخم فشاری می تواند یک روش سودمند جهت شناسایی بیماران دارای خطر بالا به منظور پیشگیری از گسترش چنین زخم هایی باشد. این مطالعه با هدف ارتقای روش های پیشگیرانه و انتخاب بهترین راه های پیشگیری از میان روش های موجود انجام گردیده است.

روش مطالعه: مطالعه حاظر مروری  بر روش های پیشگیری از زخم بستر است که با کامات کلیدی prevention، pressure ulcer،  با تمرکز بر سه روش تغییر پوزیشن، وسایل کاهنده فشار و تغذیه از پایگاه های جستجوی مقالات  PubMed،   Scholar Google در بین سال های 1983 تا 2012 صورت پذیرفته است.

یافته ها: بی حرکتی مهمترین ریسک فاکتور مرتبط با گسترش زخم بستر است. روش های کاهش فشار را می توان به مولفه هایی همچون  استفاده از وسایل محافظتی کاهنده فشار و نیز تغییر پوزیشن تقسیم بندی کرد. تغییر پوزیشن نکته اصلی در اغلب پروتکل های پیشگیری از زخم های فشاری است که اغلب چرخاندن بیمار هر 2 ساعت را پیشنهاد می نمایند. با استفاده از استراتژی های کاهنده فشار از قبیل کاربرد انواع تخت و سطوح مناسب، کاهش قابل ملاحظه در بروز زخم فشاری تا حد 60 درصد مشاهده گردیده است. همچنین رابطه بین دریافت تغذیه و پیشگیری از زخم های فشاری اغلب مورد توجه قرار می گیرد، ولی شواهد کافی از آن موجود نمی باشد.

نتیجه گیری: با توجه به اینکه زخم های فشاری در نتیجه آسیب موضعی به  پوست و بافت های زمینه ای بدلیل دوره های بلند مدت فشار مداوم، یا ترکیبی از فشار و یا سایش پوست ایجاد می شوند ، بنابراین استراتژی های پیشگیری از این زخم ها نیز باید بدنبال کاهش و یا حذف موارد مذکور و نیز تغذیه مناسب باشند .

 وب تخصصی مراقبتهای ویژه www.criticalcare.loxblog.com

رفرنس ها نزد مدیر وب محفوظ است 

منتظر مطالب زیبای شما جهت انتشار هستیم s.saba3737@yahoo.com

مقدمه :

زخم های فشاری مشکلی بالقوه در بیماران مراقبت های ویژه هستند و به عنوان زخمی که در نتیجه فشار طولانی مدت روی مویرگ های سطح پوست  ایجاد می گردد، در نظر گرفته می شود که گردش خون ناکافی جهت تامین مواد تغذیه ای ضروری و سایتوکاین های التهابی می تواند منجر به نکروز بافت نرم شود.[1-3] این زخم ها در نتیجه ی آسیب موضعی به پوست و بافت های زیرین هستند که به دنبال دوره های بلند مدت فشار مداوم یا ترکیب فشار با نیروهای مکانیکی قیچی کننده و سایش ایجاد می شوند.

زخم های فشاری اختلالاتی شایع اما قابل پیشگیری هستند که اغلب در جمعیت در معرض خطر بالا از جمله بیماران مسن (اغلب در افراد بالای 65 سال)، زنان، بیماران کم تحرک، دارای بستری طولانی مدت و یا کسانی که دارای تب، دیابت ، فشار خون بالا، فلج یکطرفه یا بیماری های تنفسی هستند، با فراوانی بیشتری رخ می دهد. همچنین زخم های فشاری در بیماران بستری در بخش های مراقبت های ویژه ی جنرال ، بخصوص افراد دارای عفونت و انواع مختلف تومور فراوانی بیشتری دارد. توجه به ریسک فاکتورهای زخم فشاری روشی سودمند جهت شناسایی بیماران دارای خطر بالا پیش از پذیرش به منظور پیشگیری از گسترش چنین زخم هایی باشد.[4-6]

زخم های فشاری معمولا در برجستگی های استخوانی از جمله ساکروم (نشیمنگاه) ، دنبالچه ، ایسکیوم ، خار ایلیاک ، نواحی کناری پا ، قوزک جانبی ، تروکانتر و پاشنه ایجاد  می شوند.[7]

 اپیدمیولوژی زخم های فشاری در مجموعه های مختلف ، مقادیر متفاوتی را نشان می دهد. میزان بروز از 4/0 درصد تا 38درصد در بخش های مراقبت ویژه، 2/2درصد تا 9/23درصد در مراکز مراقبت بلند مدت ، 5 درصد تا 17درصد در مراکز مراقبت در خانه متغیر است.[8] تنها در مراکز مراقبت حاد حدود 5/2 میلیون زخم فشاری در هر سال درمان می شوند.